top of page
precinarguzihealth

Knjige na srpskom 34: Kako pronaći i uživati u kvalitetnim delima



Šef takozvane SPC Porfirije Perić dolazi u Herceg Novi u subotu 27. avgusta 2022. Biće to prilika da se srbuje, da se fantazira o vjekovnim Srbima u Herceg Novom, o srpskoj kulturi u Boki, srpskom pomorstvu a i raznovrsne druge nebuloze će se govoriti.




knjige na srpskom 34



Broj žrtava u delu Kosovskog vilajeta pod srpskom kontrolom se u prvih nekoliko meseci procenjivao na oko 25.000 ljudi.[3][4] Najvišu procenu broja žrtava tokom 1912. i 1913. godine u svim albanskim oblastima pod srpskom kontrolom dao je Kosta Novaković, koji je procenio da je stradalo oko 120.000 Albanaca oba pola i svih uzrasta.[5] Cilj zločina je bio da se srpski zahtevi potpomognu "etničkim čišćenjem" i statističkom manipulacijom pre konferencije velikih sila koja će utvrditi nove granice.[6][7] Srpska vlada je većinu izveštaja o ratnim zločinima dočekala službenim poricanjem.[4] I neki kasniji srpski autori navedene podatke o ratnim zločinima svode na "austrougarsku propagandu" koja je "širila glasove o navodnim zverstvima srpske vojske u Albaniji i Makedoniji nad muslimanskim stanovništvom".[8]


Regujući na izveštaje o zločinima, srpski konzul u Skoplju je rekao da je u Ferizovićima bila zlouptrebljena bela zastava, i da je 1.200 Albanaca ubijeno u borbi.[28] Nakon pripajanja Kraljevini Srbiji ime grada je promenjeno u Uroševac, po srpskom caru Urošu.


Nakon što je srpska vojska ostvarila kontrolu nad gradom Prizrenom, usledile su represivne mere nad civilnim stanovništvom. Srpski odredi su provaljivali po kućama, pljačkajući, vršeći nasilja i ubijajući, bez obzira na pol i godine.[4] Oko 400 ljudi je "iščezlo" tokom prvih dana srpske vojne uprave.[4] Leševi su ležali na ulicama, a prema izjavama očevidaca tih dana je oko Prizrena bilo oko 1.500 leševa Albanaca.[3] Pritom, stranim novinarima nije bilo dopušteno da idu u Prizren.[3] Nakon dejstava srpske vojske i paravojnih jedinica, Prizren je postao jedan od najviše razorenih gradova Kosovskog vilajeta i stanovništvo ga je prozvalo "Kraljevstvo Smrti".[4] Nakon svega, general Janković je primorao albanske glavare Prizrena da potpišu izjavu zahvalnosti srpskom kralju Petru za njihovo oslobođenje.[4]


Po završetu Balkanskih ratova, albanski susedi su stekli velike dobitke teritorija i stanovništva.[41] Novonastala albanska država je obuhvatila tek oko polovinu oblasti naseljenih pretežno Albancima, dok su preostale delove podelile Crna Gora, Srbija i Grčka.[11] Usled pojačanog pritiska na Albance pod srpskom upravom, veliki broj njih se iseljava iz zemlje. Istorijski institut u Prištini, pozivajući se na dokumenta srpske diplomatije[42], navodi da je od oktobra 1912. do avgusta 1914. godine prisilno iseljeno 281.747 osoba (ne ubrajajući decu do šest godina) sa Kosova, Metohije, Sandžaka i Makedonije.[32] Na imanja raseljenih Albanaca, srpska vlada je naselila preko 20.000 srpskih porodica, a vlada Crne Gore je planirala da naseli 5.000 porodica.[43] Preostalo stanovništvo "novooslobođenih oblasti" pod srpskom vojnom upravom u narednim decenimaja biva izloženo sistematskom procesu kolonizacije i srbizacije. 20. februara 1914. srpska vlast je donela Zakon o Agrarnoj reformi i kolonizaciji novih oblasti, nakon čega su mnoga albanska imanja naseljavana srpskim kolonistima, uglavnom službenicima, vojnicima i policajcima.[44] Crnogorska vlada 27. februara 1914. donela zakon o kolonizaciji novoosvojenih zemalja, i do 1915. godine, kada je Crna Gora osvojena, crnogorski kolonisti se naseljavaju na zemlji oduzetoj od Albanaca u Metohiji.[32] Vlada Crne Gore je još novembra 1912. ustanovila komitet ovlašten da prizna vlasništvo Albancima samo u slučaju da imaju papire preko 50 godina, overene u registru (defterhane) u Istanbulu; u protivnom, njihove nekretnine su zavođene kao državno vlasništvo.[32]


Sva pravna lica su u obavezi da do 30. aprila 2022. godine dostave nadležnom arhivu prepis arhivske knjige za prethodnu kalendarsku godinu, odnosno od dana osnivanja ukoliko do sada nisu vodila arhivsku knjigu.


"Prije svega, posebna je zato što se daje na mjestu velikog i strašnog zločina, količinski nesavladivog, i poezija kao i naše pamćenje koje je u poeziji najdublje, mora čuvati uspomenu na sjenu i žrtve koje nisu ni groba dobile", rekao je Nogo.Nagrada "Slovo Podgrmeča" Panteliji Dudiću, književniku porijeklom iz Kozarske Dubice, koji živi i radi u Njemačkoj, dodijeljena je za roman trilogiju "Auslander"/Stranac/."Ovo je meni prvo i najveće priznanje, posebno važno jer se ne bavim profesionalno književnošću. Iako sam imao jako velike pohvale za ovaj roman, sada se osjećam još bolje nego onda kada sam počeo da ga pišem", rekao je Dudić.On je dodao da se u romanu služio izvornim rječnikom, koji već odlazi u zaborav, tako da se nada da će ostati kao svjedočanstvo i zapis za buduće generacije.Žiri u sastavu Dobrica Erić, Boro Kapetanović i Milan Dašić nagrade književnih susreta "Šušnjar" dodijelio je jednoglasno."Kada je u pitanju Rajko Petrov Nogo, presudilo je njegovo ime i njegova poezija i sve to nije imalo konkurencije u ovoj godini. A dobili smo i jednog novog pisca, tako da je i pored velikog izbora knjiga, naš izbor bio baš Pantelija Dudić", rekao je Dobrica Erić, koji je predsjedavao žirijem.Nakon promocije laureata promovisane su knjige "Ples podivljalog anđela"Ostoje Šobota, koji živi i radi u Kranju, knjiga Mihajla Orlovića "Krv na flauti" i knjiga "Krug pakla", koja povezuje četiri velika srpska stratišta - Jasenovac, Šumarice, Kozaru i Šušnjar, o kojoj je govorio profesor Duško Pevulja.Večeras će u Oštroj Luci biti održano i književno veče na kojem će stihove govoriti Dobrica Erić, Boro Kapetanović, Rajko Petrov Nogo, Jovanka Stojčinović - Nikolić, Vladimir Jagličić, Dušan Praća, Nataša Glamočanin, Mihajlo Orlović, Ranko Pavlović, Pantelija Dudić, Đuro Trkulja, učenici Osnovne škole "Desanka Maksimović" iz Oštre Luke, Renata Agostini, kao i Zavičajni pisci iz Slovenije pri Kulturnom društvu "Petar Kočić" iz Kranja.Član Organizacionog odbora književnih susreta "Šušnjar 2012" Milan Dašić je potvrdio da će ove godine po prvi put biti uručene i Povelja i Plaketa "Šušnjar"."Povelja će biti dodijeljena Oliveri Katarini, koja iz zdravstvenih razloga neće moći da je lično primi. Plaketu 'Šušnjar' dodijelićemo Dreni Kuridži, aktuelnoj načelnici opštine Oštra Luka, zbog zasluga na očuvanju i unapređenju ove manifestacije", rekao je Dašić.Tradicionalni međunarodni 34. Književni susreti "Šušnjar 2012" biće nastavljeni i sutra na Šušnjaru kod Sanskog Mosta.Tamo će prvi put poslije rata, nakon parastosa i polaganja cvijeća povodom obilježavanja 71. godišnjice stradanja oko 5.500 Srba i Jevreja početkom avgusta 1941. godine u Sanskom Mostu, biti održan poetski pomen.U "Ilindanske manifestacije" uvrštena je i tradicionalna manifestacija 240. Grmečka korida, koja je zakazana za nedjelju, 5. avgusta, na Popovića brdu u Oštroj Luci.


OD osnivanja nagrade pravila se nisu menjala. Svaki član žirija predlaže pet knjiga savremenih domaćih autora, objavljenih 2021. U obzir dolaze svi žanrovi (romani, knjige pripovedaka, pesničke knjige, knjige eseja, putopisi, književne studije...) s tim što isti pisac nagradu može da dobije samo jedanput. U obzir ne dolaze antologije, kao ni savremena i izabrana dela. Do pobednika se dolazi - zbrajanjem glasova kritičara.


Knjiga o hrvatskom zločinu nad Srbima u rudniku Rakovac i banjalučkim selima Šargovac, Drakulić i Motike u Drugom svjetskom ratu predstavlja značajno istoriografsko djelo, napisano naučnim, dokumentarističkim tonom i stilom, i ukazuje na put kojim se mora ići u odbrani od obnovljenog zla, poručeno je večeras na promociji ove knjige u Banjaluci.


Koautor knjige Goran Latinović istakao je da je cilj zločinačkog poduhvata, u kojem je ubijeno oko 2.370 Srba u jednom danu, bio da se područje Banjaluke i okoline očisti od Srba kako bi jedan dio državnih organa Nezavisne Države Hrvatske (NDH) bio premješten u Banjaluku.


Izučavanju pozajmljenica u srpskom jeziku pažnja se posvećuje decenijama unazad. Reči se u sistem jednog jezika mogu adaptirati na različitim nivoima: grafijski i pravopisno, morfološki, fonološki i značenjski. Jezik mora biti stabilan, ali i... 2ff7e9595c


1 view0 comments

Recent Posts

See All

Comments


!
Widget Didn’t Load
Check your internet and refresh this page.
If that doesn’t work, contact us.
bottom of page